Bonter en UAntwerpen: samen innoveren in afvalverwerking

In februari stond ik opnieuw in een aula van de Universiteit Antwerpen. Niet als student, maar als oprichter van Bonter. Ik deelde er ons verhaal met honderd laatstejaarsstudenten productontwikkeling die op het punt stonden hun bachelorproef te kiezen. Bonter was een van de twee projecten die werden voorgesteld, beide gericht op echte innovatie in afvalbeheer.

Ik schetste het ontstaan van Bonter: de dagelijkse frustratie rond GFT-afval, zeker voor wie geen tuin heeft, in een klein appartement woont, of simpelweg geurtjes, fruitvliegjes of een verre GFT-container wil vermijden. Ik introduceerde vermicomposteren—composteren met wormen—en de missie van Bonter om dit systeem te herdefiniëren. Ons doel is om het gebruiksvriendelijk, geurvrij en geschikt te maken voor binnen, een ware vernieuwing in afvalverwerking voor de moderne woning.

Wat volgde was volkomen onverwacht: ongeveer zestig studenten kozen ervoor om zich op Bonter te storten. Dit was een enorme eer en een ongelooflijke bevestiging. Ze herkenden het probleem onmiddellijk. Verschillende studenten vertelden later dat ze thuis exact dezelfde frustraties ervoeren—een duidelijke vraag naar betere oplossingen voor GFT-afval. Ze snakten naar een manier om hun organisch afval te beheren en waren enthousiast om zo’n systeem te gebruiken. Deze perfecte match bevestigde dat hoe meer mensen zich in het probleem herkennen, hoe relevanter onze oplossing wordt.

Praktijkgericht leren: wormlabs bouwen op de campus

Ondanks de overweldigende interesse was slechts één student vertrouwd met vermicomposteren. Dat is niet ongewoon; het systeem is nog grotendeels onbekend. Toch was het indrukwekkend om te zien hoe snel ze zich inwerkten. Kort daarna werden de studenten verdeeld in acht groepen. Deze opdeling was cruciaal, want hun eerste oefening was het bouwen van een fysieke testopstelling. Deze hands-on aanpak liet hen toe de fundamentele elementen van vermicomposteren niet enkel theoretisch, maar ook in de praktijk te vatten. Ze leerden wat werkt, wat faalt en hoe wormen reageren, en verwierven zo cruciale inzichten in efficiënte afvalverwerking. De opstellingen waren ontworpen om de leefomgeving van de wormen te begrijpen: beluchting, vocht, temperatuur, voeding en structuur.

Amper een week later hadden de groepen hun zelfgemaakte installaties klaar. Ik bracht vijf kilogram compostwormen mee naar de campus. Samen creëerden we een bedding van papier, karton en geperste kokosvezel, bevochtigd met water, waarin we de wormen loslieten. Het experiment was begonnen, een concrete stap in onze zoektocht naar innovatie.

De testopstellingen van de studenten varieerden sterk. Sommige waren robuust, andere minder, wat deel uitmaakt van het leerproces. Een vermicomposter moet aan enkele basisvoorwaarden voldoen. Wie daar te snel aan voorbijgaat, kan problemen krijgen: compost die te snel uitdroogt, wormen die proberen te ontsnappen, of zelfs over de campus migreren. Desondanks bleken de experimenten zeer leerrijk. Eén specifieke bak functioneerde opmerkelijk goed: hij kreeg enkel afval van een bloemist—bloemen, takken, stengels—en produceerde uitzonderlijk zuivere compost, een prachtig voorbeeld van praktische innovatie.

Van concepten tot gebruiksgerichte ontwerpen

Naast de groepsopstellingen kregen de studenten ook individuele opdrachten. Ieder koos een specifieke doelgroep, deed gebruikersonderzoek, nam interviews af en maakte observaties om ontwerpen te ontwikkelen die aan specifieke noden voldeden. Dit leidde tot vernieuwende ideeën: een educatieve opstelling voor lagere scholen, een in hoogte verstelbaar wandmodel voor senioren, en een minimalistisch inbouwsysteem voor alleenstaanden in kleine appartementen. Deze diversiteit aan doelgroepen leverde een al even diverse reeks oplossingen op.

Gedurende het semester kregen de studenten wekelijks feedback en begeleiding van hun docenten: Linda, David, Jelle en Bruno. Ze ondersteunden niet alleen de studenten, maar daagden hen ook uit om hun denken aan te scherpen, logischer te ontwerpen en, vooral, om doortastende keuzes te maken. De transformatie was week na week zichtbaar. De ontwerpen werden verfijnder, concreter en realistischer.

De evolutie van de ideeën

In april nam ik deel aan de tussentijdse jury. Ik luisterde een hele dag naar presentaties, stelde vragen en gaf feedback. Aan het eind van de dag was ik volledig uitgeput, maar ook enorm onder de indruk. Hoewel elk idee uit dezelfde kern voortkwam—wat doen we met ons keukenafval—was elke uitwerking uniek.

Het werk ging de volgende weken verder, tot aan de finale jury eind mei. Het verschil tussen de eerste en de laatste presentaties was diepgaand. De ideeën waren beter onderbouwd, visueel sterker en technisch verfijnder. Het niveau van de eindpresentaties lag uitzonderlijk hoog. Niet alleen de studenten maakten een sterke indruk, ook de begeleiding door de docenten was opmerkelijk inzichtelijk en pertinent, en stimuleerde zo de innovatie.

Deze samenwerking is voor mij als ondernemer van onschatbare waarde geweest. Ze bood niet alleen inspiratie, maar ook praktische inzichten. Wat werkt echt? Wat schiet tekort? Waar lopen mensen vast? Wat vinden ze belangrijk en wat schrikt hen af? Alleen al aanwezig zijn in zo’n creatieve omgeving, omringd door mensen die met een frisse blik naar mijn project keken, was verhelderend. Dit partnerschap heeft de innovatie voor Bonter onmiskenbaar vooruitgestuwd.

Ik wil iedereen die aan deze reis heeft bijgedragen oprecht bedanken. Aan de studenten Productontwikkeling van de Universiteit Antwerpen: bedankt voor jullie tijd, toewijding en nieuwsgierigheid. Aan de docenten: bedankt om dit mogelijk te maken en de lat zo hoog te leggen. Dit project heeft Bonter ontegensprekelijk versterkt, en dat is een bewijs van jullie gezamenlijke inspanningen.